“گاوچاه” سازه‌ای کهن برای آبیاری مزارع پایان مسیر زاینده‌رود بود، زیرا در این نواحی آب سطحی زیادی وجود داشت که مردمان ورزنه و آبادی‌های اطراف آن قرن‌ها در فصل‌های گرم سال با استفاده از نیروی حیوانات مانند گاو نر سیستانی به سختی آب مورد نیاز زمین‌های کشاورزی خود را تامین می‌کردند تا اینکه در حدود 50 سال قبل و به دلیل ورود موتورهای آبکش دیزلی به این ناحیه به تدریج این ابزار قدیمی آبیاری از دور کار خارج شد.

به گزارش کسب فردا- “حاج ابراهیم حیدری” کشاورز و دامدار کهنسال ساکن ورزنه در اواسط دهه 1380 شمسی به فکر بازسازی و احیای این بنای کهن آبیاری در راستای معرفی این میراث تاریخی در این شهر افتاد که با عمل کردن به این خواست، امروز “گاوچاه” ورزنه به عنوان یکی از نمادهای اصلی جذب گردشگر در این منطقه محسوب می‌شود.

گفتنی است، “گاوچاه“ به “چاه‌گاو“ و یا چاه عوامل“ نیز مشهور بوده است و طبق سخنان مردم این منطقه، در قدیم مالکیت این سازه کهن آبیاری در قباله‌های ازدواج زنان نیز ثبت می‌شد.